Zgodne małżeństwo to nie kwestia przypadku czy szczęścia. Udane związki powstają, gdy małżonkowie kochają się i wspierają. Umiejętność budowania długotrwałych, dobrych relacji z partnerem posiada każdy z nas. Nie każdy tylko potrafi wyrazić swoje uczucia, zdefiniować pragnienia czy określić swoją rolę w codziennym życiu.

Niedopowiedzenia, chowane pretensje czy urazy mogą prowadzić do zaburzenia wzajemnych relacji, a w ostateczności nawet do rozstania.

O kryzysie w związku oraz o tym, jak sobie z nim radzić mówi Joanna Krysiak, psychoterapeutka z Gabinetu Terapeutycznego - porady dla rodzin, par, indywidualne.

Kiedy zaczyna się kryzys?
- Każde małżeństwo przechodzi w trakcie swojego trwania pewne etapy. Pomiędzy tymi etapami pojawiają sie kryzysy - mówi Joanna Krysiak, psychoterapeutka. - Każde przejście do kolejnego etapu ich związku jest dla małżonków wyzwaniem. Jednak nie można traktować kryzysu jako coś złego. Takie załamanie pojawia się, aby związek ewaluował, żeby był coraz lepszy, głębszy, satysfakcjonujący i aby rozwijał rodzinę. Można zaryzykować twierdzenie, że bez kryzysów ludzie by się nie rozwijali.


Etapy w związku
1. Narzeczeństwo/ Młode małżeństwo
- Wspólne mieszkanie, nie ważne przed czy po ślubie - mówi Joanna Krysiak. - to czas na poznanie partnera, ale także na poznanie swoich rodzin. To etap starcia dwóch rodzin, ich wartości, przyzwyczajeń, tradycji. Młodzi muszą odnaleźć się i uszanować rodzinę swojego małżonka, zaakceptować panujące w niej zasady. Odmienność zasad, wartości i ról może i powinna wywołać pierwszy kryzys. Małżonkowie aby z sukcesem przejść do kolejnego etapu powinni wypracować system wartości, który będzie panował w zakładanej przez nich rodzinie. W tym celu każdy z nich musi odrzucić 50% tego co wyniósł z rodziny pochodzenia. To nie łatwe. Czasem walczą aż do końca.

2. Pierwsze dziecko
Kiedy małżonkowie podzielili się już rolami w związku, ustalili panujące w nim zasady to pojawienie się dziecka wywraca wszystko do góry nogami. Trzeba na nowo podzielić role w małżeństwie, zaakceptować zmianę trybu życia, zrezygnować z części dotychczasowej wolności. - Związek musi na nowo ustalić hierarchię ważności i priorytety - mówi terapeutka. - Dzieje się tak aby związek przeszedł do kolejnego etapu silniejszy i umocniony w walce z przeciwnościami.
- Na pocieszenie jednak dodam, że drugie dziecko nie powoduje już takiej rewolucji - mówi ze śmiechem Joanna Krysiak.

3. Kolejne etapy wyznacza rozwój pierwszego dziecka: pójście do przedszkola, do szkoły, dojrzewanie.
- Dziecko od początku reaguje na to co dzieje się z rodzicami. Kocha ich, jest w stanie poświęcić dla ich szczęścia bardzo wiele. Na tym etapie kryzys w związku ujawnia się poprzez dziecko - mówi terapeutka. - Problemy dziecka z oddalaniem się od rodziny, zdobywaniem świata, lęk przed rozstaniem z rodzicami, a potem rozpoczęciem samodzielnego życia mogą być tak naprawdę przejawem lęku rodziców.
Bardzo trudny jest okres dojrzewania kiedy znowu trzeba wszystko na nowo poukładać - wyjaśnia Joanna Krysiak. - Nastolatek potrzebuje wyznaczenia granic swojej wolności i niezależności, co powoduje, że rodzice muszą na nowo rozdzielić role w rodzinie.

4. Samodzielne życie
Następny kryzys może nastąpić w momencie, gdy dziecko zaczyna szykować się do samodzielnego życia. Małżonkowie, boją się, o swoje dziecko, ale też o to co stanie się z nimi. Przez lata wychowywania dzieci być może oddalili się od siebie i trzeba będzie stanąć twarzą w twarz z tym, co jest lub czego już miedzy nimi nie ma.

5. Ostatnie etapy : puste gniazdo (po odejściu wszystkich dzieci z domu), starsze małżeństwo i śmierć. Tu ponownie tworzy się nowy podział ról i wartości. Często rodzice stają się dziadkami. Przechodzą na emeryturę. Ale nie tylko to. Puste gniazdo mogłoby być dla małżonków szansą na ponowne zakochanie, drugą młodość. Na rozwijanie siebie i spełnianie marzeń.

Przyczyny
Fundamenty silnego związku, gotowego do walki z kryzysami, należy rozpocząć od początku budowania związku. Jeżeli małżonkowie zaakceptują wartości, które wnosi partner, nie będą starali się na siłę go zmieniać i dostosowywać do swoich wyobrażeń, kryzys nie powinien być tak ciężki do przejścia. Gorzej, jeżeli jeden z małżonków chce narzucić swoje wartości i pomysł na życie drugiej osobie. Wówczas, nawet gdy mu się to uda, to "zwycięstwo" jest pozorne. Okazuje się, że na barkach "zwycięzcy" spoczywa odpowiedzialność za związek. Ta osoba, która przeforsowała wprowadzenie swoich wartości czy zasad jako priorytetowych, musi teraz pilnować ich przestrzegania i strzec swego "zwycięstwa"
Najczęstszym zachowaniem "przegranego" współmałżonka jest wycofanie się. Jednoczenie zaczynają się zarzuty ze strony "zwycięskiego" partnera że druga osoba jest nieodpowiedzialna, że jej nie zależy, że nie stara się, nie walczy o związek.
I paradoksalnie, to "zwycięzcy" częściej przychodzą do terapeuty.
- Częstszym inicjatorem wizyty u terapeuty są kobiety - mówi Joanna Krysiak. - To my, kobiety częściej przejmujemy rolę "bycia bardziej w porządku". Wydaje nam się, że wartości wyniesione przez nas z rodziny są lepsze. Mamy wizję jaki powinien być mąż, małżeństwo, rodzina, wychowanie dzieci. To, czego brak w tym obrazie to wizja kobiety- jej tożsamości, potrzeb, pragnień, siły.
W konsekwencji kobieta bierze na siebie odpowiedzialność za związek i ponosi tego konsekwencje. Najłatwiej to wyobrazić sobie w ten sposób: jeżeli kobieta bierze na siebie 90% odpowiedzialności za dom i rodzinę, to mężczyźnie pozostaje 10%. Trudno wtedy mężczyźnie zadowolić kobietę, bo nie ma jak się wykazać. I niestety, to kobiety przegrywają: częściej są zestresowane, rozgoryczone, zawiedzione czy opuszczane. Cały czas dają coś z siebie i nie dają okazji, aby pozwolić partnerowi dać coś od siebie.
Należy jednak pamiętać, że sytuacja kryzysowa nie jest winą tylko jednego z małżonków. - Odpowiedzialność za nierównowagę w związku zawsze spada na dwie strony - mówi terapeutka. Nigdy też nie jest za późno, póki związek trwa, na przejście zaległych kryzysów i stworzenie satysfakcjonującego i szczęśliwego małżeństwa.

Walka
Do kryzysu dochodzi, gdy jedna ze stron nie wyraziła jasno, jak widzi związek i swoją w nim rolę. Często wystarczy rozmowa, aby okazało się, że tak naprawdę małżonkowie mają wiele wspólnych wartości, tylko nie potrafili ich w jasny sposób sformułować.
- Najważniejsze jest, aby zmierzyć się z kryzysem - radzi Joanna Krysiak - wzajemne oskarżanie się, czy udawanie, że kryzysu nie ma to krok w tył. Małżonkowie zamiast pogłębiać związek oddalają się od siebie lub zaczynają ze sobą walczyć.
Niejednokrotnie kryzys odbija się na dzieciach. I często dzięki nim rodzina trafia do terapeuty. - Nie rzadko są to zaburzenia somatyczne, lub problemy z zachowaniem - mówi terapeutka. - Dzieci z miłości do swoich rodziców i ze strachu o nich chorują, aby dorośli skupili na nich swoją uwagę i zapomnieli o kłopotach, lub się do siebie zbliżyli w słusznej sprawie.
Również dorośli miewają różne objawy somatyczne: przewlekłe bóle głowy, kłopoty ze snem czy nawet z sercem. Niejednokrotnie opieka nad chorą osoba zbliża małżonków do siebie, ale nie rozwiązuje problemów, które wywołały chorobę.
- Ludzie przychodzą do terapeuty, kiedy jedno z małżonków, czasem oboje, widzi jakiś problem - opowiada Joanna Krysiak. - Często dzieje się to w momencie, kiedy partner chce odejść a druga osoba koniecznie chce go zatrzymać. Najczęściej do takich skrajnych sytuacji dochodzi w związkach, gdzie zostały przeforsowane wartości jednego z małżonków. Druga osoba nie mogąc "przebić się" w małżeństwie oddala się. Niejednokrotnie dochodzi do zdrady.
- Dlatego gośćmi terapeutów są właśnie "zwycięzcy" - wyjaśnia terapeutka. - To oni okazują się największymi przegranymi.

Terapia
- Terapia nie spowoduje, że partner stanie się taki, jakim chcielibyśmy, żeby się stał - mówi Joanna Krysiak. - Terapeuta tylko pomaga dojrzeć pewne rzeczy, a małżeństwo musi samo znaleźć najlepsze dla nich rozwiązania. Jeżeli kobieta chce namówić mężczyznę na pójście do terapeuty, a mężczyzna wierzy, że nie chodzi o dopasowanie go do jakiegoś szablonu czy wyobrażenia, tylko o poprawę stosunków między nimi, to pójdzie. Jeżeli mężczyzna nie widzi już potrzeby naprawy związku to nie przyjdzie.
- Najlepszą rada jakiej mogę udzielić partnerom? - zastanawia się Joanna Krysiak. - Nie róbmy wszystkiego na 100%, pozwólmy sobie na niedoskonałość. I najważniejsze - szczególnie dla kobiet - nie dawajmy z siebie wszystkiego, zostawmy coś dla siebie. To taka inwestycja we własne szczęcie. I nie oczekujmy, że partner spełni nasze marzenia.

Zapobieganie
Nie należy dawać więcej niż druga osoba jest w stanie przyjąć i oddać. Jeżeli daje sie za dużo, to druga osoba , nie mogąc się odwzajemnić zaczyna się oddalać. Czuje się gorsza.
- Nasze role w małżeństwie zależą od nas. Nigdy nie jest tak, że kryzys powoduje tylko jedna osoba, a druga jest bez winy. Pamiętajmy, że za związek odpowiedzialne są dwie osoby .

Rozmawiała: Magdalena Oleszko - Włostowska

Kilka porad dla dobrego związku:
1. Kłóćcie się, nie obrażając siebie nawzajem. Nie tłumcie negatywnych emocji. Nie wyzywajcie się.
2. Nie badzie uparci. Nauczcie się wyciągać rękę na zgodę.
3. Obdarowujcie sie. Bez okazji. Byle nie za często - to ma być przyjemność, nie obowiązek.
4.Przestrzegajcie rytuałów. To może być czynność, której wspólne wykonywanie sprawia Wam radość. Lubicie spędzać wspólnie czas przy stole? Jedzcie razem kolację.
5. Rozwijajcie zainteresowania, nie rezygnujcie z hobby. Znajdźcie czas tylko dla siebie.

Umiejętność budowania długotrwałych, dobrych relacji z partnerem posiada każdy z nas. Nie każdy tylko potrafi wyrazić swoje uczucia, zdefiniować pragnienia czy określić swoją rolę w codziennym życiu.

Młodzi muszą odnaleźć się i uszanować rodzinę swojego małżonka, zaakceptować panujące w niej zasady. Odmienność zasad, wartości i ról może i powinna wywołać pierwszy kryzys. Małżonkowie aby z sukcesem przejść do kolejnego etapu powinni wypracować system wartości, który będzie panował w zakładanej przez nich rodzinie. W tym celu każdy z nich musi odrzucić 50% tego co wyniósł z rodziny pochodzenia.

Zapobieganie
Nie należy dawać więcej niż druga osoba jest w stanie przyjąć i oddać. Jeżeli daje sie za dużo, to druga osoba , nie mogąc się odwzajemnić zaczyna się oddalać. Czuje się gorsza....

bez kryzysów ludzie by się nie rozwijali.

Stawiam tezę, że kryzysy rodzą się z przeciągania problemów, tj. udawania, że ich nie ma, chowania "pod dywan"

Nie każdy tylko potrafi wyrazić swoje uczucia, zdefiniować pragnienia czy określić swoją rolę w codziennym życiu.

Czyli co, łapiemy się wszyscy za rączki i idziemy zbierać kwiatki? Świat jest cudownym miejscem, a egoiści wyginęli krótko po dinozaurach

To etap starcia dwóch rodzin, ich wartości, przyzwyczajeń, tradycji. Młodzi muszą odnaleźć się i uszanować rodzinę swojego małżonka, zaakceptować panujące w niej zasady. Odmienność zasad, wartości i ról może i powinna wywołać pierwszy kryzys.

W tym celu każdy z nich musi odrzucić 50% tego co wyniósł z rodziny pochodzenia.

Wg mnie zdrowy związek to taki, w którym cały czas występuje weryfikacja partnera, co dzień człowiek wie, dlaczego jest z tym drugim, pomijając argumenty typu tyle lat razem albo wspólne dzieci. Czyli taki ciągły wybór tej samej osoby. Co za tym idzie, ponieważ to wybór, a nie przymus, to dajemy pełną szczerość i pełne zaufanie. Dajemy bo chcemy.

Kryzys niekoniecznie musi oznaczać wyczerpanie się czegoś po latach. Równie dobrze "to coś" mogło nigdy nie zaistnieć. Nie zostało nigdy zbudowane

Nie należy dawać więcej niż druga osoba jest w stanie przyjąć i oddać. Jeżeli daje sie za dużo, to druga osoba , nie mogąc się odwzajemnić zaczyna się oddalać. Czuje się gorsza....

Nie należy dawać więcej niż druga osoba jest w stanie przyjąć i oddać. Jeżeli daje sie za dużo, to druga osoba , nie mogąc się odwzajemnić zaczyna się oddalać. Czuje się gorsza....

Bo chociażby dlatego, że ty akurat patrzysz ze swego punktu widzenia. Ty potrafisz jasno i przejżyście mówić o tym czego pragniesz i czego oczekujesz od życia i od partnerki. Nie każdy ma dar nazywania wszystkiego po imieniu.

Tu są wtedy egoiści bo każdy myśli o swoim. Czyli skoro w mojej rodzinie tak się to robiło np: układało swetry w szafie, jadło posiłek w pokoju, rozmawiało po kolacji itp. to wydaje nam się, że tak ma być i druga stron powinna się dostosować.

Oj niecierpliwy jesteć bob- bob, autorka pisze ciekawie. Faktem jest, że nie można wszystkiego brać dosłownie w 100% bo w każdym związku może być ciut inaczej.

Brak rozmów między partnerami. Obrażanie się na sibie i potem nie odzywanie z powodu urażonej dumy. Czasem każdego to dopada, zachowujemy sie jak małe dzieci zabierajac swoje zabawki i kobieta idzie do kuchni a partner przed telewizor.

Jesteśmy ludźmi i popełniamy błedy i czasem jak sie jużopamietamy to na ogół jest za późno.

Skoro partnerzy przeżyli ze sobą więcej nić 10, 20 , 30 lat to nie wierzę ze się nie dobrali.

Psycholodzy wiele swoich wypowiedzi opierają na wieloletnich badaniach i statystykach.

Powiem tak jak byś ty mył za mnie naczynia smiley oj to bym szybciutko się przezwyczaiła i jak byś raptem po wielu latach przestała jakie wielkie by było moje zdiwienia. No jak to przecież zawsze to robiłes . Owszem moze to i egoizm, ale też i przezwyczajenie.

Nie tylko jest to moje zdanie, ale i wielu innych ludzi i psychologów też, ze kryzys w związkach jest po to potrzebny i wystepuje ponieważ uświadamia nam ze coś już nie funkcjonuje i czas to zmienić. Ważnym jest to aby oboje partnerzy to zrozumieli i wyciagnęli wnioski i zabrali się wspólnie do pracy.

Dodatkowym czynnikiem mogącym wywołać kryzys małżeństwa jest tworzenie się "kobiecego kręgu" wokół matki z dzieckiem opartego na współodczuwaniu instynktu macierzyńskiego, do którego wielu mężczyzn nie potrafi się przyłączyć. Kontakty męża z żoną przenoszą się wtedy do sfery seksualnej, co początkowo mężczyźnie może odpowiadać, chociaż w podświadomości może on czuć się odsunięty.

Gdy dziecko trochę podrośnie, kobieta pragnie na pierwszym miejscu powrotu uczucia bliskości z mężczyzną - wtedy potrzeby seksualne zwykle stawia na drugim miejscu. Ale partner, od dawna nie doświadczający tego stanu emocjonalnego, nie potrafi go w sobie wskrzesić na nowo. Potrzeby sygnalizowane przez kobietę są dla niego całkowicie niezrozumiałe. Ona z kolei nie wie, że on nie potrafi już odczuwać bliskości; ma do niego pretensje o to, że on całe uczucie sprowadza do seksu. I tak dochodzi do całkowitego rozminięcia się oczekiwań obu stron. Nie rozumiejąc tego mechanizmu, obwiniają się nawzajem, ich wzajemne relacje ulegają ochłodzeniu. Współżycie seksualne nie sprawdza się niestety jako panaceum na brak uczucia bliskości między partnerami.

Nie potrafiąc współodczuwać bliskości z partnerem,szuka rekompensaty emocjonalnej. Szuka zrozumienia u przyjaciółek, które często znajdują się w podobnej sytuacji. Rozmawiają w języku kobiecym, co odbierają jako wzajemne wsparcie psychiczne, częściowe zaspokojenie potrzeby uczucia bliskości. Polepsza się również więź z matką i innymi kobietami z bliższej i dalszej rodziny.

Inaczej jest z mężczyznami. Ponieważ rozmawiają ze sobą w języku męskim, uniemożliwia im to praktycznie rozmowy na temat kłopotów uczuciowych. Ze swoimi problemami małżeńskimi pozostają całkiem osamotnieni. Żal i negatywne emocje tłumią w sobie, bo uważają, że jako mężczyźni nie powinni okazywać słabości i szukać pocieszenia zwierzając się z kłopotów uczuciowych innym osobom. Pozostaje im jedynie kpina z mentalności kobiecej, jako rodzaj psychologicznej samoobrony, co wcale nie polepsza ich samopoczucia.

Osobnym problemem są relacje żonatego mężczyzny z innymi kobietami. Jeśli dojdzie między nimi do kontaktów erotycznych, zwykle nie zmienią one psychiki zamkniętego mężczyzny.

Może jednak nastąpić przypadek nawiązania się między żonatym mężczyzną i kobietą-nie żoną kontaktu bliskości, odczuwanego przez mężczyznę jako stan zauroczenia, a nawet zakochania. To uczucie wywołuje zmianę w psychice mężczyzny i umożliwia mu rozmowę w języku kobiecym. Jeżeli powstrzymają się od kontaktów erotycznych, pozostaną przyjaciółmi. Ta przyjaźń ma korzystny wpływ na psychikę mężczyzny i paradoksalnie może mu umożliwić kontakty w języku kobiecym z własną żoną, a nawet pomóc odbudować małżeństwo. Ten ostatni przypadek jest jednak bardzo rzadki.

Najczęściej mężczyzna, odczuwając na nowo uczucie bliskości, co sprzyja udanym kontaktom seksualnym, sądzi, że natrafił na bardziej odpowiednią partnerkę, z którą związek będzie lepszy niż z własną żoną. I tu często czeka go zawód. Może się powtórzyć taki sam mechanizm zaniku uczucia bliskości jak w poprzednim małżeństwie, ze wszystkimi negatywnymi konsekwencjami.

Poniższy dowcip jest metaforą potrzeb większości mężczyzn w sferze uczuciowej i seksualnej:

Przychodzi facet do sklepu i pyta:
-Czy są rodzynki?
-Nie ma.
-A ciasto z rodzynkami?
-Jest.
-To poproszę mi wydłubać 10 deko.

Ciasto to bliskość, rodzynki to seks. Najlepiej smakuje seks w atmosferze bliskości. Ale zdecydowana większość mężczyzn nie zna smaku ciasta i nie ma w tym ich winy, bo taka jest natura
psychiki męskiej. Można to jednak zmienić. Najpierw jednak trzeba spróbować samego ciasta, aby móc poznać i docenić jego smak.

Ta przyjaźń [z zewnętrzną kobietą] ma korzystny wpływ na psychikę mężczyzny i paradoksalnie może mu umożliwić kontakty w języku kobiecym z własną żoną, a nawet pomóc odbudować małżeństwo. Ten ostatni przypadek jest jednak bardzo rzadki.

Warto precyzyjnie ustalić, co rozumiemy przez "język kobiecy" i "język męski". Są to terminy wprowadzone przez Johna Graya ... i obecnie powszechnie używane przy omawianiu różnic pomiędzy rozmowami prowadzonymi w gronie kobiet, a w gronie mężczyzn.

Synonimem "języka kobiecego" jest język emocjonalny, który często posługuje się takimi kryteriami oceny i opisu jak: kochany, bliski, swój, obojętny, obcy, wrogi, nienawistny. "Językiem kobiecym" zwykle posługują się kobiety w rozmowach w swoim gronie i dzięki niemu komunikują sobie emocje, odczucia, wrażenia. Mężczyźni potrafią spontanicznie rozmawiać w tym języku tylko w takich przypadkach, gdy są zdolni odczuwać uczucie bliskości (przeważnie wiąże się to z zakochaniem bądź zauroczeniem) ...

W "języku męskim" posługujemy się kategoriami: prawda i fałsz, mądrość i głupota, dobro i zło, sprawiedliwy i niesprawiedliwy, racjonalny i nieracjonalny. Ten język jest doskonałym narzędziem porozumiewania, gdy rozmowa nie dotyczy uczuć.

Mężczyznom zwykle łatwiej jest porozumiewać się w "języku męskim", natomiast kobiety, mając naturalną zdolność rozmowy w obu językach, potrafią ich używać niemal równocześnie, przechodzić niespostrzeżenie z jednego języka na drugi. To często jest przyczyną kłopotów ze zrozumieniem kobiet, na jakie skarżą się mężczyźni i może rodzić konflikty.

Rozwiązywanie problemów w pracy zawodowej wymaga od kobiet używania "języka męskiego", natomiast przebywanie z dziećmi i przyjaciółkami zwiększa ich skłonność do posługiwania się "językiem kobiecym".

... podczas rozmowy w "języku kobiecym", niezbędne jest podtrzymywanie i utrwalanie poczucia bliskości pomiędzy rozmawiającymi - kobietom przychodzi to naturalnie, nawet podświadomie. Z tego też powodu niemożliwe jest wypowiadanie sądów krytycznych wobec uczestników rozmowy, gdyż oznaczałoby wyłączenie krytykowanych osób poza krąg bliskości. Ponieważ potrzeba narzekania musi znaleźć ujście, rozmowa w "języku kobiecym" często przeradza się w krytykowanie nieobecnych.

Gdy krytykowana osoba dołącza do rozmawiających, jej krytyka natychmiast ustaje i tym samym zostaje ona włączona do kręgu bliskości. Podobnie, dopiero po opuszczeniu przez daną osobę towarzystwa, możliwe staje się jej krytykowanie. Co ciekawe, przez osoby posługujące się "językiem kobiecym" takie zachowanie jest uznane za naturalne i nie jest oceniane negatywnie w kategoriach etycznych.

W rozmowie w "języku kobiecym" pożądana jest jedność poglądów. Wypowiadanie sądów niezgodnych z poglądami drugiej strony często jest przez nią odbierane jako krytyka jej osoby, a więc zagraża uczuciu bliskości między rozmówcami. Dlatego kobiety rozmawiając ze sobą instynktownie unikają różnicy zdań.

Takie postępowanie zwykle pomaga kobietom przyjaźnić się bezkonfliktowo, lecz czasem może doprowadzić do ostrego kryzysu w ich przyjaźni, który narasta według następującego schematu: Jedna z przyjaciółek wypowiada jakiś pogląd, a druga, choć ma inne zdanie, nie przeciwstawia się, aby nie osłabiać uczucia bliskości między nimi. Pierwsza jest przekonana, że jej poglądy są akceptowane, co ośmiela ją do bardziej kategorycznej prezentacji swojego stanowiska. Druga, chcąc uniknąć konfliktu, czuje się zmuszona do dalszych ustępstw. Narasta w niej jednak bunt przeciwko tej sytuacji, czuje się zdominowana przez przyjaciółkę. W pewnym momencie daje upust nagromadzonym negatywnym emocjom: dochodzi do ostrej kłótni, bądź zawieszenia kontaktów, jeśli strona, która czuje się podporządkowana, unika konfrontacji słownej. Strona, która nieświadomie narzucała swoje zdanie, jest wtedy zdumiona i zaskoczona, gdyż nie odbierała sygnałów nadciągającej burzy. Wręcz przeciwnie - przyjaźń zaspokajała jej potrzebę akceptacji.

Dla opisanych mechanizmów znajdziemy wiele analogii w relacjach męsko-damskich. W początkowym okresie zakochania, gdy mężczyzna posługuje się "językiem kobiecym" i potrafi silnie odczuwać bliskość, lepiej dogaduje się z partnerką i na tym polu ich relacje przypominają przyjaźń między kobietami. Jednocześnie, posługiwanie się "językiem kobiecym" nie chroni przed konfliktami, dlatego w początkowej fazie związku też może dochodzić do poważnych konfliktów, których mechanizm powstawania i narastania jest podobny do tego, jaki wywołuje kryzys w przyjaźni kobiecej.

Pojawiające się problemy, które trzeba pokonywać, mogą urosnąć do rozmiarów katastrofy, jeżeli zakochani próbują je rozwiązać w "języku kobiecym", który, przypomnijmy, nie dopuszcza różnicy zdań.

Choć oboje partnerów, zarówno kobieta jak i mężczyzna, odczuwają "język kobiecy", nie zapobiega to "próbie sił" między nimi, przejawiającej się w kłótniach, które "wyłaniają" stronę dominującą. Jeżeli dominującą stroną jest kobieta, tą zdominowaną oczywiście staje się mężczyzna. Jeśli nie chce on zerwania, ustępuje partnerce, ale czuje się pokrzywdzony. Mając wybór pomiędzy nienawiścią do partnerki odczuwaną podczas kłótni w "języku kobiecym", a zamknięciem swojej psychiki na uczucia, może czasem wybrać to drugie kierując się pragnieniem ocalenia związku. Zamyka się więc w sobie, odzyskując równowagę psychiczną na gruncie chłodnej logiki, ale jednocześnie traci przez to zdolność do odczuwania bliskości z partnerką i komunikowania się z nią w języku emocjonalnym - kobiecym. Tymczasem kobieta sądzi, że przekonała partnera, i pragnie pogodzenia, które następuje. Jednak mężczyzna nie potrafi już dzielić z kobietą uczucia bliskości, tak jak przedtem. Kobieta pragnie powrotu do rozmowy w "języku kobiecym", ale mężczyzna już jej nie rozumie. Jest zamknięty "uczuciowo", więc język odwołujący się do emocji go irytuje. Oczywiście możliwa jest sytuacja odwrotna: gdzie stroną dominującą jest mężczyzna, a zdominowaną kobieta. Wtedy to ona zamyka się emocjonalnie przed partnerem, czasem nawet do tego stopnia, że rezygnuje z rozmów w "języku kobiecym" i preferuje "język męski". Jeśli obie strony czują się pokrzywdzone w związku, na jakiś czas wolą zaniechać komunikowanie sobie uczuć, ograniczając się do "języka męskiego". Ten czas to tzw. ciche dni.

Dodatkowo, konfliktom pomiędzy małżonkami sprzyja fakt, że kobiety oczekują od mężów, jako rozmówców, cech, które się wykluczają. Z jednej strony są pewne, że mężczyzna będzie rozumiał "język kobiecy" i w nim się będzie komunikował z partnerką. Z drugiej, spodziewają się, że mężczyzna, jako ten, dla którego bardziej naturalnym jest "język męski" - racjonalny, będzie odporny na słowa krytyki, wypowiadane nawet podczas rozmowy w języku kobiecym. Niestety, mężczyzna otwarty uczuciowo (rozumiejący "język kobiecy" ) jest tak samo wrażliwy na krytykę swojej osoby jak kobieta. Wychodząc z błędnych założeń, kobieta pozwala sobie na swobodne krytykowanie partnera, czego nigdy by nie robiła w rozmowie z przyjaciółką. Pod wpływem raniących słów partnerki mężczyzna zamyka się na język emocjonalny, co z kolei osłabia więzi bliskości łączące go z nią. Ta reakcja obronna ma pewne zalety: pozwala mężczyźnie przyjmować krytykę bez popadania w nadmierną irytację i gniew.

Z powyższego wynika, że kobieta może sama bezwiednie przyczynić się do zerwania uczucia bliskości z partnerem. Aby tego uniknąć, powinna pamiętać, że jeśli rozmawia z mężczyzną w "języku kobiecym", nie powinna go krytykować w sposób, który zraniłby kobietę, np. przyjaciółkę. Pomocną może być próba wyobrażenia sobie przez kobietę reakcji przyjaciółki albo jej samej na podobne słowa krytyki (nawet jeśli są uzasadnione).

Powtarzające się przypadki zamykania psychiki na uczucie bliskości są szczególnie niekorzystne dla mężczyzny. Powodują one wzmocnienie efektu "zakrywania" uczucia bliskości przez pożądanie seksualne i mogą doprowadzić do trwałego zamknięcia się na odczuwanie bliskości przez mężczyznę, nawet z innymi osobami.

Czy zatem jest możliwe prowadzenie rozmów, w przypadku różnicy poglądów, bez popsucia bliskości pomiędzy partnerami? Tak, ale tego trzeba się nauczyć. Błędem jest wytykanie adwersarzowi, którym staje się w kłótni partner, jego wad, natomiast słuszne jest skoncentrowanie się na istocie problemu. Należy unikać zwrotów: "bo ty to jesteś taki...", a zamiast tego mówić: "robisz to, a nie robisz tego...". Powstrzymanie się od oceny rozmówcy, od obrażania go, wytykania mu jego słabych stron, powinno zapobiec zerwaniu więzi bliskości między partnerami, a z pewnością prowadzone według tych reguł dyskusje nie będą miały tak destrukcyjnego wpływu na związek jak kłótnie, w których górują emocje.

Czy zatem jest możliwe prowadzenie rozmów, w przypadku różnicy poglądów, bez popsucia bliskości pomiędzy partnerami? Tak, ale tego trzeba się nauczyć. Błędem jest wytykanie adwersarzowi, którym staje się w kłótni partner, jego wad, natomiast słuszne jest skoncentrowanie się na istocie problemu. Należy unikać zwrotów: "bo ty to jesteś taki...", a zamiast tego mówić "robisz to, a nie robisz tego...". Powstrzymanie się od oceny rozmówcy, od obrażania go, wytykania mu jego słabych stron, powinno zapobiec zerwaniu więzi bliskości między partnerami, a z pewnością prowadzone według tych reguł dyskusje nie będą miały tak destrukcyjnego wpływu na związek jak kłótnie, w których górują emocje.

Reasumując można stwierdzić , że zarówno my kobiety powinnyśmy nauczyć się posługiwać językiem mężczyzn a i wy mężczyźni też nie zapominać o uczuciach.