W męskiej sprawie
- 01.11.2012
- Opieka nad dziećmi
- 4768 czytań
- 0 komentarzy
Mężczyźni chcą mieć pewność, że z dzieckiem łączą ich więzy krwi. Dla wielu jest to kwestia honoru. W czasach, w których do niewierności przyznaje się co czwarty Polak, biologiczny związek z potomstwem i dbałość o przekazanie genów nabierają nowego znaczenia.
WedÅ‚ug raportu CBOS z czerwca 2011 roku, najczęściej zdradzajÄ… ludzie mÅ‚odzi, szczególnie miÄ™dzy 25. a 34. rokiem życia, zamożni, z wyksztaÅ‚ceniem wyższym. Zdaniem psychologów, do zdrady popycha ich poczucie niezależnoÅ›ci finansowej i zawodowej, brak potomstwa oraz Å›wiadomość, że w razie zdemaskowania zdrady i konfliktu, zbudujÄ… zwiÄ…zek z kimÅ› innym – majÄ… przecież czas, by zaangażować siÄ™ w nowÄ… relacjÄ™. WedÅ‚ug statystyk, w Polsce procent niewiernych mężczyzn waha siÄ™ w granicach 28-33%, kobiety natomiast, zdradzajÄ… rzadziej (16-26%). Nie zmienia to faktu, że co czwarty Polak chociaż raz przekonaÅ‚ siÄ™, jak smakuje zakazany owoc.
Konsekwencje
Jeden taki epizod w życiu kobiety może sprawić, że w głowie mężczyzny zaczyna kiełkować myśl - czy dzieci, które wychowuję, są moje? I jest to myśl wynikająca z realnych przesłanek - według szacunków naukowców z pracowni genetycznej Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej Akademii Medycznej w Warszawie, w Polsce odsetek dzieci wychowywanych przez mężczyzn, z którymi nie łączą ich więzy krwi, wynosi około 8%. Uzasadniona więc wydaje się popularność testów na ojcostwo - prywatne kliniki odnotowują średnio 80% wzrost liczby zleceń.
Kto komu nie wierzy?
Dawniej badania na ojcostwo opierały się głównie na porównaniu grup krwi matki, dziecka i potencjalnego ojca. Dzisiaj medycyna i nauka poszły do przodu. Obecnie bardziej wiarygodne i szeroko rozpowszechnione stają się tzw. testy DNA na ojcostwo, oparte na analizie profili genetycznych, pochodzących od domniemanego ojca i dziecka, na podstawie których można ze 100% pewnością wykluczyć ojcostwo, zaś potwierdzić z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością - 99,999% przy łącznej analizie DNA ojca, dziecka oraz matki.
Mimo, iż z danych statystycznych wynika, że to mężczyźni zdradzają częściej, to firmy specjalizujące się w badaniach ojcostwa i pokrewieństwa przyjmują więcej zleceń od panów (dane: Centrum Badań DNA). Czyżby mężczyźni byli bardziej podejrzliwi? Kobiety zlecające takie badanie przychodzą do instytutów badawczych z innego powodu - chcą się dowiedzieć, kto tak naprawdę jest ojcem ich dziecka. Wart odnotowania jest również fakt, że coraz częściej zleceniodawcami są teściowie, którzy chcą upewnić się, czy partnerki ich synów są wierne.
Co zaskakuje?
Testy DNA wykonywane są najczęściej dla celów prywatnych, na zlecenie sądów lub też dla celów sądowych w sprawach alimentacyjnych oraz w sprawach spadkowych. Mitem jest twierdzenie, że testy na ojcostwo wykonuje się tylko dlatego, że któryś z partnerów jest podejrzewany o zdradę. To sprawy spadkowe, związane z podziałem majątku, najczęściej skutkują decyzją o przeprowadzeniu testu na wykluczenie bądź potwierdzenie ojcostwa.
Wraz ze wzrostem świadomości Polaków o możliwości wykonania takich badań, wzrasta popyt na tego typu usługi. Średni koszt takiego testu waha się obecnie od 800zł - 3000zł w zależności od typu badania i ośrodka przeprowadzającego badanie. Najprostsze i najbardziej popularne testy wykrywają 16 markerów DNA określających, które allele [red.allel: jedna z wersji genu w określonym miejscu na danym chromosomie homologicznym] dziecko odziedziczyło po matce, a które po ojcu. Jest to w pełni wystarczająca liczba alleli niezbędna do potwierdzenia lub wykluczenia ojcostwa. W "trudnych przypadkach" można rozszerzyć analizę o dodatkowe układy autosomalne lub pochodzące z chromosomu X, a w przypadkach określenia pokrewieństwa w linii męskiej ( z ojca na syna) należy dodatkowo wykonać analizę alleli chromosomu Y. Tego typu testy mogą być także wykorzystane w badaniach macierzyństwa, gdzie matka dziecka może sprawdzić, czy przypadkowo nie doszło do zamienienia noworodka w szpitalu. Koszty wzrastają, jeśli wykonujemy badania dla celów sadowych, gdzie niezbędna jest wtedy opinia biegłego sadowego. Cena w dużym stopniu zależy także od czasu realizacji. Najczęściej w placówkach prywatnych termin waha się od 10-21 dni roboczych. Jeśli jednak zależy nam na szybkim wyniku, czas wykonania może zostać skrócony nawet do 3 dni roboczych.
Ważna anonimowość
Osoby prywatne, tym bardziej publiczne, mogą odczuwać dyskomfort, zlecając test na wykluczenie lub potwierdzenie ojcostwa - dyskrecja i anonimowość są więc wartościami gwarantowanymi w tym biznesie. Wiele firm (CBDNA, Biogen, GenMed, Genetico) oferuje możliwość zamówienia zestawu wysyłkowego do samodzielnego, bezbolesnego i nieinwazyjnego pobrania materiału biologicznego. Można to wykonać wypełniając formularz on - line, telefonicznie lub pocztą elektroniczną. Po otrzymaniu takiego zestawu można samodzielnie pobrać wymaz specjalnie przeznaczoną do tego celu wymazówką z błony śluzowej wewnętrznej strony policzka i odesłać do laboratorium. Jeśli mamy obawy, czy pobierzemy odpowiednią ilość materiału, istnieje możliwość zgłoszenia się bezpośrednio do laboratorium, w którym chcemy wykonać badania, gdzie zostanie on pobrany przez odpowiednio wykwalifikowany personel. Część firm daje możliwość poboru próbki przez osobę z laboratorium, która na życzenie klienta za dodatkową opłatą, przyjeżdża do domu osoby zamawiającej. Większość placówek zapewnia też wykonanie anonimowych badań tylko dla osobistej wiedzy klienta. W tym przypadku zamówiony zestaw dociera pod wskazaną skrytkę pocztową, gdzie klient ma możliwość jej odbioru (usługa pocztowa poste restante).
Niewiele trzeba, by wiedzieć
Zdarza się jednak, że chcemy wykonać takie badania bez wiedzy drugiej osoby. Pojawia się pytanie, jaki inny materiał możemy przesłać do analizy? Coraz popularniejsze stają się mikroślady, którymi mogą być: szczoteczka do zębów, guma do żucia, niedopałki papierosów, włosy (pod warunkiem ze zawierają cebulki), maszynka do golenia, patyczki do uszu, chusteczka higieniczna z wydzieliną z nosa, pasek glukometru, smoczek od dziecka. Do nietypowych mikrośladów możemy zaliczyć bieliznę osobistą i prześcieradła.
Kto wyraża zgodę, kto musi wiedzieć?
W placówkach prywatnych dominują głównie zlecenia prywatne, w których najczęściej uczestniczą domniemany ojciec oraz dziecko (dzieci). Uczestnictwo matki nie jest konieczne. Jednakże w przypadku potwierdzenia, możemy uzyskać niską wartość prawdopodobieństwa (99,95%). Zgodnie z ustaleniami Komisji Genetyki Sądowej Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii z 2007 roku, uzyskanie niezgodności w co najmniej czterech badanych układach na czterech różnych chromosomach, jest wynikiem wskazującym na wykluczenie ojcostwa przy łącznej analizie profili genetycznych matki, dziecka i domniemanego ojca. Zaś testy DNA na zlecenia sądów wykonywane są najczęściej w Katedrach i Zakładach Medycyny Sądowej. Trudno oszacować procentowo ilość potwierdzeń i wykluczeń w testach DNA - szacunki są różne, w zależności od laboratorium.
Gdzie przeprowadzić badanie?
Jeśli zdecydujemy się na wykonanie tego typu badań, powinniśmy wybrać laboratorium, które posiada atest Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii oraz wszelkie analizy prowadzi we własnym laboratorium. Co jeszcze powinniśmy zrobić? Zastanowić się, czy naprawdę chcemy wiedzieć. I wziąć pod uwagę fakt, że wynik testu może przewrócić życie do góry nogami.
Autor: Katarzyna Schmidt, biotechnolog, diagnosta laboratoryjny. Absolwentka Akademii Rolniczej w Poznaniu na kierunku biotechnologia o specjalności diagnostyka molekularna. Absolwentka studiów podyplomowych Wyższej Szkoły Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy na kierunku analityka medyczna.
zaczerpnięte z:
Link